Internet to medium, które służy do masowej komunikacji i obejmuje swoim zakresem różnorodne kanały przekazu w skali globalnej Trudno sobie wyobrazić, aby komukolwiek, kto ma się za obywatela tzw. „cywilizowanego świata” pojęcie Internetu było obce. Bez wahania możemy powiedzieć, że sieć stała się nieodzownym elementem naszego życia. Internet pozwala nam na pracę zawodową, ułatwia załatwianie spraw urzędowych, pomaga zdobywać wiedzę i wykształcenie a także prowadzić życie towarzyskie, min. poznawać nowych ludzi.

    „Internet to sieć komputerowa o światowym zasięgu, łącząca sieci lokalne, sieci rozległe i wszystkie komputery do nich podłączone”.

     Do czasu, kiedy Internet był polem działania uczonych, relatywnie nielicznej grupy użytkowników, jakiekolwiek regulacje prawne nie były potrzebne. Wraz z komercjalizacją sieci zaczęto wprowadzać regulacje prawne, które mają tyle samo zwolenników, co i przeciwników. Ci pierwsi uważają, że traktowanie Internetu jako wolnej przestrzeni to już krok do cyber anarchii, w której swobodnie mogliby działać przestępcy. Przeciwnicy stosowania prawa na w przestrzeni wirtualnej uważają, że jakikolwiek regulacje mocą prawa są bezzasadne, bo cyberprzestrzeń nie ma ani statusu państwowego ani międzynarodowego. Internet jako sieć wielowymiarowej komunikacji, która pozwala swobodnie przekraczać granice państwowe, kulturowe, może służyć także w celach biznesowych, w wymianie towarów i usług a wtedy pojawiają się bariery celne. Jedynie Unia Europejska opracowała deklarację o wolnym przepływie towarów i usług oraz wprowadziła zasadę „wszędobylstwa”, wedle, której wystarczy, aby jeden element przestępstwa miał miejsce w danym kraju, aby podlegał jego jurysdykcji.

      W polskim prawie brak jest określonych przepisów, które regulowałyby życie w sieci, co nie jest równoznaczne, że panuje tam bezprawie. Omawiane kwestie regulują rozporządzenie prawa cywilnego, karnego czy prasowego. Przepisy te są na bieżąco modyfikowane w zależności od zmieniającej się sytuacji. Tak różnorodne kodeksy nie wykluczają się, ale nakładają we wzajemnej współpracy. Coraz częściej także, zalecenia netykiety można znaleźć w prawie autorskim, kodeksie etyki medialnej czy w ustawie o ochronie danych osobowych.

 

Netykieta

Czyli żyj i daj żyć innym w Internecie...

 

Netykieta jest to zbiór zasad savoir-vivre obowiązujących w Internecie. Została stworzona po to, żeby pomóc skutecznie i przyjemnie komunikować się z innymi. Dzięki niej możesz uniknąć sprawiania innym kłopotów, a co za tym idzie, ich wymówek - na przykład kilkudziesięciu maili z pouczeniem, co zrobiłeś źle... Co chyba najgorsze, bardzo wiele osób nawet nigdy nie słyszało o czymś takim jak netykieta. Netykieta nie jest zbiorem sztywnych nakazów, ma na celu uświadomienie, pouczenie i zwrócenie uwagi na pewne zachowania i sytuacje. Służyć ma ona uświadomieniu bądź przypomnieniu pewnych zasad obowiązujących w bardzo już licznej społeczności internautów. A zasady służą nam wszystkim - mnie, Tobie i "im" - byśmy wszyscy mogli tworzyć zdrową społeczność w kraju (sieci) bez granic. Zasady każdej netykiety są aktualne niezależnie od daty jej napisania! To, że czasem coś gdzieś w sieci zauważyłeś, nie oznacza wcale, że to jest dobre i poprawne...

     Tak samo jak w przypadku dobrych manier, przestrzeganie Netykiety nie jest obowiązkowe. Pamiętaj jednak, że konsekwencją jej lekceważenia może być to, że nikt nie będzie chciał z Tobą rozmawiać!

 

DZIESIĘĆ PRZYKAZAŃ ETYKI KOMPUTEROWEJ

1. Nie będziesz używał komputera aby szkodzić innym.

2. Nie zakłócaj pracy na komputerach innym.

3. Nie zaglądaj bez pozwolenia do cudzych plików.

4. Nie będziesz używał komputera aby kraść.

5. Nie będziesz używał komputera do dawania fałszywego świadectwa.

6. Nie będziesz używać ani kopiować programów, za które nie zapłaciłeś.

7. Nie będziesz używał zasobów cudzych komputerów bez zezwolenia (autoryzacji).

8. Nie będziesz przywłaszczał sobie wysiłku intelektualnego innych.

9. Będziesz myślał o społecznych konsekwencjach programu, który piszesz.

10. Będziesz używał komputera z rozwagą i ostrożnością.

Lub inaczej:

DEKALOG INTERNAUTY

1. Nie traktuj komputera jak bożka.
2. Miej świadomość, po co przed nim zasiadasz.
3. Pamiętaj, że za drzwiami Internetu nie wszystko jest dobre.
4. Czuwaj nad tym, co robi twoje dziecko; poszerzaj swoją wiedzę.
5. Nie zabijaj czasu i talentów przed komputerem.
6. Nie lekceważ zagrożeń płynących z sieci.
7.  Nie - piractwu i hackerom.
8. Stosuj zasadę ograniczonego zaufania w kontaktach internetowych.
9. Nie zaniedbuj czynienia dobra za pośrednictwem sieci.
10. Nie zastępuj przyjaciół komputerem.

 

Parę zasad podstawowych (np. dla czatowników...)

- Nie obrażaj nikogo, staraj się tego nie czynić publicznie nawet gdy masz ku temu powody. Zanim publicznie kogoś ocenisz w jakikolwiek sposób, przemyśl to na spokojnie i dwukrotnie.
- Zwracaj uwagę raczej bezpośrednio danej osobie niż publicznie (zostanie lepiej odebrana i nie jako atak), chyba że jest to osoba już wyjątkowo łamiąca wszelkie reguły (i robi to też publicznie) i po wcześniej osobiście zwróconej jej uwadze nie zareaguje.
- Jeśli się zwracasz do danej konkretnej osoby raczej pisz zaimki dużą literą: "Ty", "Ci", "Tobie"... a nie "ty" itp.
- Swoje opinie wyrażaj zawsze w sposób kulturalny.
- Pamiętaj zawsze, że nie jesteś sam jeden na świecie i że nie jesteś najważniejszy.

- Używaj czata, aby zdobywać przyjaciół, nie wrogów.
- Pamiętaj, że rozmawiasz z myślącym i czującym człowiekiem - takim jak Ty.
Większość czatujących to mili ludzie.
- Masz prawo do posiadania i wyrażania swoich poglądów. Pamiętaj jednak, że inni mają dokładnie takie samo prawo - szanuj to!
- Baw się i daj się bawić innym...
 

Mile widziane jest, gdy:

- Pomagasz ludziom, którzy właśnie zaczynają swoją przygodę z czatem - Ty też kiedyś zaczynałeś!
- Jesteś wyrozumiały dla innych. Jeśli uważasz, że musisz zwrócić komuś uwagę - zrób to na privie.
- Nie zwracaj uwagi na literówki innych. Jesteśmy na czacie, nie w szkole.
- Nie przejmuj się osobami natarczywymi czy złośliwymi. Przejmowanie się nimi to czysta strata energii. Potraktuj ich z humorem, zlekceważ lub włącz ignorowanie.
- Wpisuj nicka osoby do której się zwracasz, np. Cerber - masz rację, kiedy odpowiadasz na czyjeś pytanie lub komentujesz czyjąś wypowiedź.
- Używaj buziek i obrazków do przekazywania nastroju. Sam tekst może nie wyrażać w pełni emocji - może unikniesz przez to nieporozumień.

Tego nie rób nigdy!

- Nie przeklinaj – nikt nie lubi czytać przekleństw. Nie zakładaj pokoi o wulgarnych nazwach.
- Nie reklamuj – czat służy do towarzyskich pogawędek. Reklamy nie są tu potrzebne.
- Nie pisz niepotrzebnie DUŻYMI LITERAMI – taki tekst jest znacznie mniej czytelny. A poza tym w Internecie oznacza KRZYK. NIKT NIE LUBI NA CZACIE NIEPOTRZEBNEGO WRZASKU!!!
- Nie obrażaj innych – nie czyń drugiemu co tobie nie miłe! Jeśli kogoś nie lubisz, zignoruj go.
- Nie udawaj kogoś innego - podszywanie się pod innych jest poważnym wykroczeniem.
- Nie używaj nicków wulgarnych – nicki wulgarne, obrażające innych, nieetyczne, niezgodne z dobrymi obyczajami czy prawem nie są mile widziane na czacie. Za używanie takiego nicka możesz zostać wyproszony z czatu.
- Nie łam reguł pokoju - jeżeli pokój jest dedykowany muzyce to trzymaj się tematów muzycznych. Jeżeli pokój jest przeznaczony dla dzieci, to nie baw się w flirty ani nie używaj w nim obscenicznego słownictwa (w ogóle nie używaj takiego).
- Nie używaj nielegalnego oprogramowania.
- Korzystając z kamer internetowych - nie nadawaj obrazów o treściach pornograficznych, niezgodnych z prawem, rasistowskich, faszystowskich, wulgarnych, propagujących przemoc, obrażających uczucia religijne, naruszających prawa innych osób, będących ofertami nielegalnych transakcji.

Pamiętaj!

         Anonimowość w Internecie to fikcja - zawsze można dowiedzieć się kim jesteś, skąd jesteś i kiedy łączyłeś się z Internetem, do jakich celów go wykorzystywałeś... Pamiętaj, że tak na prawdę w Internecie nikt nie jest anonimowy! Zawsze można dojść do tego kto, skąd, kiedy, gdzie i co. Sprawiedliwość istnieje - nie ma internetowej cyberpolicji czuwającej 24 godziny na dobę, ale uporczywe łamanie reguł zawsze kończy się niemiłymi konsekwencjami... Internet nie stoi poza prawem – nie łam prawa. Kary nie są wirtualne.